در روزهایی که ملی گرایان ارمنستان به شکلی فزاینده بر مطالبات تاریخی و منطقه ای خود تأکید می کنند، نیکول پاشینیان نخست وزیر ارمنستان از این شهروندان انقلابی می خواهد بر گذشته فائق آمده و از آن دست بکشند و تمرکز خود را بر وضعیت فعلی کشور خویش بگذارند و از شوک ملی در گذشته برای آینده ای امن در همسایگی ترکیه و آذربایجان عبور کنند.
پاشینیان نخست وزیر این کشور طی پیامی غیر عادی برای شهروندان ارمنستان به مناسبت سالگرد حوادث سال 1915 در عصر امپراتوری عثمانی از مردم خواست از ماندن در گذشته دست بردارند و از مطالبات دور از دسترس علیه همسایگان خود کوتاه آیند و آینده ای را برای خود بسازند که موافق با واقعیت امروز در جنوب قفقاز است. این در حالی است که از سویی دیگر ملی گرایان ارمنستان اتفاق نظر دارند آن حوادث "نسل کشی ارمنیان می باشد".
دعوتی به سوی زندگی در حال و آینده
به رغم این که ملی گرایان ارمنی به طور کلاسیک از نیاز ملت ارمنستان بر تسلط بر مناطق شرق ترکیه سخن می گویند و از نظر آنان عادی سازی روابط میان ترکیه و ارمنستان خطری برای این دیدگاه است که در حال به وقوع پیوستن است، اما نیکول پاشینیان در پیام خود عملا امپراتوری عثمانی را با مصر باستان برابر کرده و ارمنی ها را هم با یهودیان پیرو حضرت موسی برابر دانست و سرزمین موعود ملی گرایان ارمنی را همین محدوده فعلی جمهوری ارمنستان اعلام کرد. بر این اساس نه مقامات ارمنستان و نه شهروندان ارمنی حق دارند مطالباتی نسبت به پیوستن بخشی از خاک ترکیه به کشور خود داشته باشند و باید در همین سرزمین هایی زندگی کنند که امروزه جمهوری ارمنستان می باشد.
پاشینیان در توضیح دیدگاه خود به طور صریح می گوید شهروندان ارمنستان باید تاریخ قرن 20 را به عنوان فرآیند یک شکست تفسیر نکنند بلکه این تاریخ عبارت از به دست آوردن کشوری واقعی برای ارمنی ها بوده است و منحصرا باید این کشور را جمهوری ارمنستان قلمداد کرد. بر اساس دیدگاه نخست وزیر ارمنستان این کشور را نمی توان از هر فاجعه ای در آینده نجات داد مگر این که ارمنیان نسبت به وضعیت جدید آگاهی یابند و خود را از سایه گذشته رها کنند.
پاشینیان بار دیگر برای شهروندان خود یادآوری کرد ارمنستان تا سال 1918 کشوری نداشت و نبود روند کلاسیک در اداره کشور و بی تجربگی در قدرت باعث شدند در گذشته مشکلاتی برای مردم ارمنستان بوجود آید و به همین علت ارمنی ها به طور منظم بازیچه دستان قدرت های سیاسی شدند و از آن هنگام تا زمان استقلال هیچگاه مانند ملت های بقیه کشورها نبوده اند. به طور کل در هر دو مدت از دوران استقلال ارمنستان یعنی از سال های 1918 تا 1920 و از سال 1990 تا به امروز رفتار هم نخبگان و هم ملت ارمنستان از تصویر ویران شده ملت ارمنستان به عنوان تصویر رنج اروپایی های مبتلا به شوک های گذشته تأثیر پذیرفته است و این تأثیرپذیری تا به امروز آنان را دنبال می کند و تجسم آن در زندگی مردم جنوب قفقاز می باشد.
در بازگشت به نیکول پاشانیان، وی تأکید دارد ارمنستان باید به طور مستقل و با چشم پوشی از اتفاقاتی رفتار کند که بیش از 1 قرن پیش رخ داده است، بر سرنوشت خود مسلط شده و بر شوک های ملی برتری یابد تا در نتیجه آن از شوک های جدید دوری ورزد. وی تأکید می کند باید مقامات و شهروندان در مقام اول به جمهوری ارمنستان و آینده آن و ملت آن اهتمام ورزند و باید اجازه ندهند گذشته اثر منفی بر آنان بگذارد.
نا آرامی ها در ارمنستان
سخنرانی پاشینیان پس از آتش زدن دو پرچم ترکیه و آذربایجان در مرکز پایتخت ایروان صورت پذیرفت و این اقدام ارمنیان برای بار اول نیست و به مناسبت اتفاقات 1915 ارمنیان راهپیمایی با مشعل ها را مانند آداب و رسوم نازی ها در پایتخت برگزار کردند و مانند سال های گذشته نمادهای ترکیه و آذربایجان در میدان جمهوری آتش زده شدند. به علاوه آن برنامه های ملی گرایانه همزمان با روزی برگزار شد که در آن اتفاق تاریخی در جنوب قفقاز در حال رخ دادن بود و آن ترسیم مرزها میان آذربایجان و ارمنستان مین دو منطقه قزاق آذربایجان و تاووش ارمنستان است.
ملاحظه می کنیم ارمنستان شاهد دوره جدیدی از نا آرامی های سیاسی می باشد. در حالیکه مقامات این کشور به روشنی از گفتگوهای مستقیم با باکو و آنکارا سخن می گویند و گام های اولیه ای برای اصلاح روابط بر می دارند اما گروه های ملی گرا در داخل و خارج ارمنستان همچنان در سطحی قوی هستند بطوریکه دولت از سویی تلاش می کند ذهنیت شهروندان را به سوی آینده بکشاند و از سویی دیگر مجبور است در کنار ملی گرایان بوده و به آنان اجازه برنامه ها و اقدامات نازیسم را دهد.
این بدان معناست که اقدام پاشینیان درخصوص درخواست از شهروندانش اگرچه صادقانه هم باشد یا حداقل سازنده باشد اما همچنان در برابر آن راهی طولانی در پیش است. با این حال اولین اقدام برای ترسیم مرزها و اولین فرآیند برای تخلیه ساکنان مرزی بدون خون ریزی اشاره به این دارد که مسئولان ارمنی همچنان تمایل به اسکان دوباره ساکنان مرزی خود در محدوده جمهوری ارمنستان دارند و این به معنای انتقال ارمنستان از دنیای غیر واقعی و رویاپردازی های ملی گرایانه برای عظمت به سوی دنیایی واقعی میان آذربایجان و ترکیه است و باید آرزو داشت چنین مواضعی در آینده پنهان نشوند.