دولت بایدن روز جمعه اعلام کرد مقامات دیپلماتیک و نظامی ایالات متحده، روسیه، چین، بریتانیا و فرانسه هفته گذشته در پایتخت مصر گرد هم آمدند تا در مورد مسائل منع اشاعه هسته ای گفتگو کنند. وزارت امور خارجه آمریکا در بیانیه ای مطبوعاتی اعلام کرد که این دیدارها در تاریخ 13 و 14 ژوئن برای بحث در مورد "کاهش خطر استراتژیک، و همچنین دکترین ها و سیاست های هسته ای" انجام شده است. در این بیانیه آمده است: «طرف آمریکایی از رویکرد حرفهای هیئتها و گنجاندن مقامات دفاعی در بحثهای موضوعی استقبال کرد»
چرا این موضوع اهمیت دارد؟
مذاکرات دو روزه در قاهره به دنبال نشست قبلی در سطح گروه کاری که در ماه فوریه در دبی برگزار شد، انجام شده است. این طولانی ترین نشست بین پنج قدرت هسته ای از زمان کنفرانس پاریس در سال 2021 بود. انتخاب خاورمیانه به عنوان مکان برگزاری نشست نشان میدهد که طرفهای مختلف به طور فزایندهای این منطقه را که زمانی کاملاً در حوزه نفوذ واشنگتن قرار داشت، قلمرویی بیطرفتر میدانند. در اوایل ماه جاری، کاخ سفید اعلام کرد که مایل است بدون پیش شرط با روسیه و چین در مورد کنترل تسلیحات هسته ای تعامل کند.
راه طولانی پیش رو
تنها یک معاهده محدود کننده در مورد کاهش تعداد کلاهک های هسته ای به نام «استارت جدید» میان ایالات متحده و روسیه باقی مانده است و در صورت عدم تمدید در فوریه 2026 منقضی می شود. دولت بایدن روسیه را به امتناع از مشارکت جدی برای تمدید این معاهده متهم کرده است. چرا که نشستی که بنا بود در ماه نوامبر برای بحث در مورد پیمان استارت در قاهره انجام شود، به درخواست روسیه به تعویق افتاد.
دولت ترامپ پیشنهاد روسیه برای تمدید معاهده در سال 2020 را رد کرد و استدلال کرد که چین باید در این معاهده گنجانده و مکانیسم های نظارتی نیز تقویت شود. چین هیچ یک از معاهدات بین المللی را که زرادخانه های تسلیحات هسته ای را محدود می کند، امضا نکرده است. پنتاگون سال گذشته ارزیابی کرد که پکن به طور بالقوه می تواند زرادخانه فعلی خود از 400 کلاهک به تقریباً چهار برابر و به حدود 1500 کلاهک در سال 2035 برساند.
دولت بایدن استراتژی دفاع هسته ای خود را در اکتبر گذشته رونمایی کرد و از روسیه و چین به عنوان رقبای استراتژیک ایالات متحده در این حوزه یاد کرد. همچنین ایالات متحده در تلاش است تا دولت ایران را متقاعد کند که ذخایر اورانیوم خود را رقیق کند تا از تبدیل شدن تهران به یک کشور در آستانه ساخت سلاح هسته ای جلوگیری کند.