کاربران فضای مجازی کلیپهای ویدئویی از سخنرانی بشار اسد، رئیسجمهور سوریه در نشست سران کشورهای عربی و اسلامی در پایتخت عربستان سعودی ریاض منتشر کردند که واکنشهای زیادی را به این بیانیه به دنبال داشت. بشار اسد در قسمتی از این بیانیه میگوید که «مسئله غزه نیست، بلکه فلسطین است.» این بخش از سخنرانی در فضای مجازی به سرعت انتشار یافت و بالطبع موافقان و مخالفان زیادی را به دنبال داشت. مخالفان دولت اسد، وی را متهم به نادیده انگاشتن تحولات تراژدی غزه و نادیده انگاشتن مسئله فلسطین کردند و طرفداران دولت سوریه هم مخالفان را متهم به تحریف سخنان بشار اسد و تزویر حقیقت کردند. سوای دیدگاههای مخالف و موافق از لحن و ادبیات بیانیه چنین پیدا است که بشار است موضع محتاطانهتری را نسبت به گذشته در قبال تحولات فلسطین به ویژه نوار غزه اتخاذ کرده است که در نوع خود بیسابقه است. ترجمه متن زیر از این سخنرانی به نقل از خبرگزاری رسمی سوریه:
" غزه هرگز مسئله نبوده است، مسئله فلسطین است و غزه مظهر آشکار رنج ساکناناش است. صحبت و تاکید صرف به غزه باعث میشود تا مسیر مقاومت و مبارزه را گم کنیم، زیرا غز جزئی از یک کل است و در واقع جزء یک مسئله واحد که همان مسئله فلسطین است، میباشد. و حمله اخیر به نوار غزه فقط جزئی از یک رخداد طولانی است که ریشه در هفتاد و پنج سال جنایت صهیونیستها دارد. پس از 32 سال صلح شکست خورده، تنها نتیجه مطلقی که قابل رد یا ابطال نیست، این است که رژیم صهیونیستی تهاجمیتر عمل میکند و وضعیت مردم فلسطین ناعادلانهتر، ظالمانهتر و فلاکت بارتر شده است. نه حقوی و نه زمینی به فلسطین و جولان بازگشت .این وضعیت معادله سیاسی جدیدی ایجاد کرده است که نشان میدهد هر چقدر نرمش عربها نسبت به صهیونیستها بیشتر باشد، دست رژیم صهیونیستی برای پیشبرد سیاستهای تهاجمی جدید و کشتار بیشتر علیه ما باز میشود. با توجه به این معادله بسیار روشن، تجاوز به غزه را نمیتوان جدا از بستر کشتارهای صهیونیستها علیه فلسطینیان در گذشته و تداوم آن در حال حاضر دانست.
در پرتو این معادله ، ما نمیتوانیم «به عنوان کشورهای عربی و اسلامی» با وقایع مکرر این چنینی به صورت پراکنده و جزئی در رابطه با مسئله فلسطین تعامل کنیم و نباید بین ماهیت کلی این جنایت تفکیک ایجاد کنیم. سیاستها مو موضعگیریهای ما در قبال آنچه که امروز در فلسطینی میگذرد به معنای هموار کردن راه برای ادامه کشتار و نابودی مردم فلسطین است. علت اجلاس اضطراری امروز ما نه تجاوز است و نه کشتار، زیرا هر دو در جریان هستند و هر دو جزئی جدایی ناپذیر از یکدیگر هستند. اما دلیل این نشست اضطراری صهیونیسم است که در بربریت بیش از پیش عمل میکند و ما را در برابر مسئولیتهایی بزرگ و در عین حال بیسابقه چه از نظر انسانی و چه از لحاظ سیاسی قرار میدهد، حداقل اگر امنیت ملی منطقه خود صرف نظر کنیم.
از منظر بشردوستانه، هیچ مناقشهای در مورد وظیفه ما برای ایفای سهم بزرگی از تامین حداقل نیازهای معیشتی، چه از طریق کمکهای فوری و چه بازسازی زیرساختهای لازم بعداً وجود ندارد، اما آیا ما همچنان در یک دور باطل کشتار و کمک میچرخیم. کشتار و سپس کمک، تهاجم و سپس بیانیه؟ مهمترین سؤال این است: فلسطینیها به چه چیزی نیازی دارند؟ آیا اول از هر چیز به کمکهای بشردوستانه از سوی ما نیاز دارد یا ابتدا از ما انتظار دارند تا جلوی نسل کشی آنها در آینده را بگیریم؟ نقش ما در اینجا نهان است و کنش سیاسی ما در نیز اینجا غائب است، اما اگر ابزار واقعی فشار نداشته باشیم، هر قدمی که برداریم یا سخنی که ایراد کنیم معنایی ندارد. حداقل هایی که ما داریم ابزارهای واقعی سیاسی است نه شعاری که مهم ترین آنها قطع روابط سیاسی با رژیم صهیونیستی که ابعاد اقتصادی و غیره را نیز شامل شود؛ مشروط به پایبندی بر این اصل این رژیم مجبور به توقف فوری و بلندمدت و نه موقتی جنایات خود علیه فلسطینیها در سراسر فلسطین میشود و در عین حال اجازه ورود کمکهای فوری به غزه را خواهد داد.