آیا هند می تواند ابرقدرت بعدی باشد و از چین پیشی بگیرد؟

هنگامی که در ماه آوریل، هند از چین پیشی گرفت و به پرجمعیت ترین کشور جهان تبدیل شد، تحلیلگران بین المللی از خود پرسیدند که آیا دهلی‌نو می‌تواند با پیشی گرفتن از پکن، به ابرقدرت بعدی جهان تبدیل شود؟ تقریبا نرخ زاد و ولد درهند دو برابر چین است. هند در دو سال گذشته از نظر رشد اقتصادی از چین پیشی گرفته است. تولید ناخالص داخلی هند در سه ماهه گذشته 6.1 درصد رشد کرده است. در همین مدت زمان، نرخ رشد تولید ناخالص داخلی چین، 4.5 درصد بوده است. در نگاه اول، آمار امیدوارکننده به نظر می‌رسد. این سوال از زمان ملاقات نخست وزیرهند، نارندرا مودی با رئیس جمهور ایالات متحده درهفته گذشته، اهمیت بیشتری پیدا کرده‌است. اگر هند، بزرگترین دموکراسی جهان، واقعاً بتواند بر چین غلبه کند، باید درباره این اتفاق مهم فریاد زد. هند دشمن طبیعی چین است. دو کشور بیش از 2000 مایل مرزمورد مناقشه مشترک دارند که معمولاً در این مناطق، درگیری‌های  پراکنده‌ای بین دو طرف رخ داده‌است. هرچه رقبای چین در آسیا بزرگتر و قوی تر باشند، چشم انداز توازن قوا برای ایالات متحده بیشتر در دسترس است.

با این حال، باید قبل از قبول این فرضیه که هند می‌تواند از چین پیشی بگیرد فکر کنیم و در مورد چهار حقیقت ناخوشایند تأمل کنیم. اولاً، تحلیلگران در مورد رشد هند در گذشته اشتباه کرده‌اند. در دهه 1990، تحلیلگران جمعیت رو به رشد و جوان هند را در بوق و کرنا کردند که آزادسازی اقتصادی را به عنوان یک معجزه اقتصادی در هند تصویرسازی کنند. فرید زکریا در یادداشت اخیر خود در واشنگتن پست، خاطرنشان کرد که در سال 2006 خود را گرفتار موج دوم این سرخوشی دید، زمانی که مجمع جهانی اقتصاد در داووس، هند را به عنوان سریعترین دموکراسی بازار آزاد جهان معرفی کرد. در آن زمان، وزیر تجارت وقت هند ادعا کرد که اقتصاد هند به زودی از چین پیشی خواهد گرفت. زکریا معتقد است که اگرچه اقتصاد هند رشد زیادی داشته‌است اما این پیش بینی ها محقق نشد.

دوم، علی‌رغم رشد فوق‌العاده  اقتصاد هند در دو سال گذشته، اقتصاد هند بسیار کوچکتر از چین باقی مانده است. در اوایل دهه 2000، تولید، صادرات و تولید ناخالص داخلی چین حدود دو تا سه برابر بیشتر از هند بود. در حال حاضر، اقتصاد چین با تولید ناخالص داخلی 17.7 تریلیون دلار در مقابل تولید ناخالص داخلی 3.2 تریلیون دلاری هند، حدود 5 برابر بزرگتر است.

سوم، هند در رقابت برای توسعه علم و فناوری در تقویت رشد اقتصادی از چین عقب مانده است. تعداد فارغ التحصیلان مدارس چین حدود دو برابر بیشتر از هند است.  چین 2 درصد از تولید ناخالص داخلی خود را صرف تحقیق و توسعه می کند، در حالی که هند 0.7 درصد هزینه می کند. چهار شرکت از 20 شرکت بزرگ فناوری جهان از نظر درآمد، چینی هستند و هند هیچ نماینده‌ای در این بیست شرکت ندارد. چین بیش از نیمی از زیرساخت های 5G جهان را تولید می کند و هند فقط 1 درصد از این آمار را به خود اختصاص داده‌است. اکنون، TikTok و برنامه‌های مشابهی که در چین ایجاد شده‌اند، تبدیل به رهبران جهانی شده‌اند اما هند هنوز محصول بزرگ و جهانی در این حوزه ندارد. وقتی نوبت به تولید هوش مصنوعی (AI) می رسد، چین تنها رقیب جهانی ایالات متحده است. اخیرا‌ مدل SenseTime AI چین، مدل هوش مصنوعی GPT OpenAI را در معیارهای کلیدی و عملکرد فنی شکست داده‌است. هند اما در هوش مصنوعی ورودی نداشته‌است. چین 65 درصد و هند 3 درصد از اختراعات هوش مصنوعی جهان را در اختیار دارند. شرکت‌های هوش مصنوعی چین از سال 2013 تا ،2022 95 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری خصوصی داشته‌اند، در حالی که این آمار برای هند فقط 7 میلیارد دلار بوده‌است. محققان سطح بالای هوش مصنوعی عمدتاً از چین، ایالات متحده و اروپا هستند و هند در این حوزه از چین عقب افتاده‌است.

چهارم، هنگام ارزیابی قدرت یک ملت، آنچه بیش از تعداد شهروندان آن ملت اهمیت دارد، کیفیت نیروی کار آن است. نیروی کار چین مولدتر از نیروی کار در هند است. جامعه بین المللی  معجزه ضد فقر چین را که فقر مطلق در این کشور  را از بین برده است، تشویق می‌کند. در مقابل، هند همچنان دارای سطوح بالایی از فقر و سوء تغذیه است. در سال 1980، 90 درصد از یک میلیارد شهروند چین درآمدی کمتر از آستانه بانک جهانی برای فقر مطلق داشتند. امروزه این عدد تقریباً صفر است. با این حال، بیش از 10 درصد از جمعیت 1.4 میلیاردی هند همچنان زیر خط فقر شدید بانک جهانی، درآمد 2.15 دلار در روز، زندگی می کنند. در همین حال، بر اساس آخرین گزارش وضعیت امنیت غذایی و تغذیه سازمان ملل متحد در جهان، 16.3 درصد از جمعیت هند در سال 2019-2021 دچار سو تغذیه بودند. این آمار برای چین 2.5 درصد از جمعیت ازاین کشور بوده‌است. هند همچنین یکی از بدترین نرخ های سوء تغذیه کودکان را در جهان دارد. خوشبختانه آینده همیشه شبیه گذشته نیست. واشنگتن در حالی که باید تلاش کند تا هند مودی آینده‌ بهتری داشته‌باشد اما نباید از بررسی نظرات دقیق ترین استراتژیست آسیا غافل شود. بنیانگذار و رهبر دیرینه سنگاپور، لی کوان یو، احترام زیادی برای سرخپوستان قائل بود. لی برای کنترل چین، به نخست وزیران موفق هند، از جمله جواهر لعل نهرو و ایندیرا گاندی، کمک های زیادی کرد. او به دنبال این بود که با قرار دادن هند در مقابل چین، فضای مورد نیاز برای بقا و شکوفایی دولت-شهر کوچک خود را فراهم کرد.

لی در یک مصاحبه در سال 2014 ، یک سال قبل از مرگش، توضیح داد که به این نتیجه رسیده‌است که این اتفاق نمی افتد. عواملی چون سیستم کاست، نظام طبقاتی شدید درهند، بوروکراسی عظیم و عدم تمایل نخبگان هندی به همکاری با گروه‌های قومی و مذهبی رقیب او را به این نتیجه رساند که هرگز هند به ابر قدرت جهانی تبدیل نمی‌شود. بنابراین، وقتی یک دهه پیش، از او به طور مشخص پرسیدم که آیا هند می تواند چین بعدی شود، او مستقیماً پاسخ داد: «در مورد هند و چین با یک نفس صحبت نکنید.» از زمانی که لی این پیشبینی را مطرح کرده‌است، هند  برنامه توسعه جاه طلبانه جدیدی را تحت رهبری مودی آغاز کرده‌است. برنامه های دولت مودی نشان می‌دهد که هند می تواند به رشد اقتصادی قابل توجهی دست یابد. با این حال، در حالی که می‌توانیم امیدوار باشیم که این بار قضیه می‌تواند متفاوت باشد، من به مانند لی، روی موفقیت هند شرط نمی‌بندم.