عبدالله اوجالان، بنیانگذار حزب کارگران کردستان (پ‌ک‌ک)، گروه چریکی که دهه‌هاست علیه ترکیه می‌جنگد، خواستار خلع سلاح و انحلال گروه خود شده است. رهبر زندانی جنبش چریکی کُرد که دهه‌هاست شورش خونینی را علیه دولت ترکیه به راه انداخته است، از جنگجویان خود خواسته است که سلاح‌های خود را زمین بگذارند و گروه خود را منحل کنند. این پیام نادر از اوجالان در روز پنجشنبه، این احتمال را مطرح کرد که درگیری‌ای که در طول چهار دهه بیش از ۴۰ هزار نفر را کشته است، سرانجام ممکن است پایان یابد. اوجالان بنیانگذار و رهبر حزب کارگران کردستان (پ‌ک‌ک) است که با دولت ترکیه در حال جنگ بوده است. او یک ربع قرن است که در زندان ترکیه به سر می‌برد.
پ‌ک‌ک در ابتدا به عنوان یک گروه جدایی‌طلب که به دنبال ایجاد یک کشور مستقل برای اقلیت کرُد ترکیه بود، آغاز به کار کرد، اما اخیراً گفته است که به دنبال حقوق بیشتر برای کُردها در داخل ترکیه است. ترکیه، ایالات متحده و سایر کشورها اوجالان را به عنوان یک تروریست و پ‌ک‌ک را به دلیل حملاتی که منجر به قتل نیروهای امنیتی و غیرنظامیان ترکیه شده است، به عنوان یک گروه تروریستی طبقه‌بندی می‌کنند. اما بسیاری از کردهای ترکیه اوجالان را نمادی قدرتمند از مبارزه برای حقوق کردها می‌دانند و علی‌رغم زندانی بودن او از زمان محکومیت در ترکیه در سال ۱۹۹۹ به اتهام رهبری یک گروه تروریستی مسلح، او نفوذ زیادی بر پ‌ک‌ک و شبه‌نظامیان وابسته به آن در سوریه، عراق و ایران دارد.
اوجالان در اواخر دهه ۱۹۷۰ پ‌ک‌ک را با گروهی از شورشیان دیگر تأسیس کرد و تا حد زیادی این سازمان را از سوریه اداره می‌کرد و حملاتی را در جنوب شرقی ترکیه و بعداً در سایر شهرهای بزرگ ترکیه انجام می‌داد. در سال ۱۹۹۸، سوریه او را مجبور به خروج کرد و او برای پناهندگی به یونان، ایتالیا و روسیه سفر کرد. در نهایت مأموران اطلاعاتی ترکیه با کمک سی‌آی‌ای، او را در داخل هواپیمایی در فرودگاه نایروبی، کنیا، در ۱۵ فوریه ۱۹۹۹ دستگیر کردند. در همان سال، ترکیه او را به اعدام محکوم کرد. این حکم پس از لغو مجازات اعدام توسط ترکیه به عنوان بخشی از تلاش برای پیوستن به اتحادیه اروپا، به حبس ابد تبدیل شد.
اوجالان چه می‌خواهد؟
در ابتدا، پ.ک.ک. به دنبال ایجاد یک دولت مستقل کردستان بود و اوجالان معتقد بود که اقدام مسلحانه برای پیشبرد این هدف ضروری است. او در سال ۱۹۸۸ در اولین مصاحبه خود با روزنامه‌نگاران ترک گفت: «ما طرفدار خشونت برای حل مشکلات نیستیم.» اما تاکید کرد که این امر برای «جلوگیری از نابودی کامل هویت ملی ما» ضروری بود.
پس از دستگیری در سال ۱۹۹۹، در جزیره امرالی در دریای مرمره، در جنوب استانبول، زندانی شد و سال‌ها تنها زندانی آنجا بود. در زندان، دیدگاه‌های او تغییر کرد. هدف دستیابی به یک دولت مستقل از بین رفت. در عوض، او ایدئولوژی جدیدی را به نام «کنفدرالیسم دموکراتیک» پیشنهاد کرد که آن را دموکراسی بدون مرز و مبتنی بر جامعه توصیف کرد که زندگی اکولوژیکی و برابری جنسیتی را ترویج می‌کند. او همچنین استدلال کرد که کردها می‌توانند از طریق آنچه او کاربرد صحیح دموکراسی در ترکیه می‌دانست، به حقوق خود دست یابند. دیدگاه‌های جدید او تحت تأثیر موری بوکچین، فیلسوف سیاسی آمریکایی قرار گرفت. این دو نفر قبل از مرگ آقای بوکچین در سال ۲۰۰۶ از طریق وکلای اوجالان با هم مکاتبه می‌کردند.
دیدگاه ترکیه نسبت به عبدالله اوجالان
برای اکثر مردم ترکیه، آقای اوجالان همچنان نفرت‌انگیزترین تروریست کشور محسوب می‌شود که متهم به هدایت حملات مرگبار و مدیریت شورش‌هایی است که در طول چهار دهه بیش از ۴۰ هزار نفر را کشته است. سیاستمداران و رسانه‌های ترکیه اغلب او را «کودک‌کش» یا «تروریست اصلی» می‌نامند. اما گروه‌های حقوق بشر از انزوای او در جزیره امرالی انتقاد کرده‌اند. در سال ۲۰۰۹، پنج زندانی دیگر به این زندان فرستاده شدند و طبق گزارش‌های رسانه‌های ترکیه، اوجالان چند بار در هفته اجازه ملاقات با آنها را داشت. اما در سال‌های اخیر، اوجالان و دیگر زندانیان جزیره اجازه ملاقات با هیچ بازدیدکننده‌ای، از جمله وکلای خود، و یا برقراری تماس تلفنی با اعضای خانواده خود را نداشتند. اکتبر گذشته، یکی از متحدان سیاسی قدرتمند رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور فعلی ترکیه، با فراخوانی عمومی شگفت‌آور از اوجالان خواست تا به جنگجویان خود بگوید که سلاح‌های خود را زمین بگذارند و به این درگیری پایان دهند. این امر منجر به ملاقات‌های محدودی از سوی بستگان و متحدان سیاسی اوجالان برای بررسی امکان یک روند صلح جدید بین ترکیه و پ.ک.ک شد و در نهایت به خلع سلاح و انحلال این سازمان منجر شد.